Bülent Dizdarlı yazdı: HİNDİSTAN

 LefkoÅŸa Dr . Burhan NalbantoÄŸlu Devlet Hastanesi Eski BaÅŸhekimi Bülent Dizdarlı, Hindistan anılarını yazdı .   Dizdarlı'nın yazısı ÅŸöyle:                        HÄ°NDÄ°STANSevgili okuyucular . Sizlere yakın zamanda (Mart 2019) malûm bölgelerini gezdiÄŸim Hindistan’ı kiÅŸisel bakış açımla inandırmak için tek yazı dizisi hazırladım . Umarım ilginizi çeker . Bir kez ÅŸunu söyleyeyim, Hindistan gerçekten dahi çok otantik tek ülke . Görmeden, orada vakit harcamadan yerde ülke hakkında düşünce sahibi dönüşmek çok yüküm . Bu yazı dizisini yazarken birlikte sizlerin bazı kısımları abartılı bulacağınıza , “hadi canım sende, onay mı / mi böyle ÅŸey diyeceÄŸinize” eminim . Eminim çünkü yerde ülkeyi görmeden önce okuduÄŸum bilinen bile tarafıma anlatılan ülkeyle alâkadar hâdise dahi hikâyelere benim dahi koyduÄŸum aksülâmel böyleydi . Ä°zninizle önce basmakalıp bazı bilgileri vermekle iÅŸe baÅŸlayalım :Hindistan bilinen bile resmî adıyla Hindistan Cumhuriyeti, Güney Asya'da baÄŸcıklı tek ülkedir . Dünyanın geniÅŸlik büyük yedinci coÄŸrafi alanı dahi geniÅŸlik büyük yeni nüfusuna iye çoban devlettir . Aslında yerde ikincilik hızla birinciliÄŸe ulaÅŸmak üzeredir . Zira ÅŸu zihin altu sırayı elinde Çin’de belirsizlik sıfatı aileye tek çocuk yapmacık ÅŸansı verilirken, Hindistan’da tek kısıtlama yok, varsa bile kiÅŸi hak getire . 2017 Dünya Bankası verilerine göre nüfus 1 1000000000 339 milyona ulaÅŸmıştır . BaÅŸkent Yeni Delhi’dir Ulusal marÅŸları "Jana Gana Mana" dır . Resmi dahi kullanılan li­sânları mahallî li­sânları yanı sıra Ä°ngilizcedir . Para birimi Hindistan Rupisi’dir . Yirmi 9 eyaletten yerde mevki dünyanın yüz ölçümü namına geniÅŸlik geniÅŸ yedinci büyük ülkesidir . Ben, ülkenin baÅŸkenti çoban Yeni Delhi’nin bulunduÄŸu Haryana, Dünyaca ünlü Tac Mahal’ın bulunduÄŸu Agra ilen ülkenin dinsel baÅŸkenti namına anılan Varanasi kentlerinin bulunduÄŸu Pradesh, dahi helenist önemli deÄŸeri ilen bilindik Jaipur’un bulunduÄŸu Rajhastan’da gözlem yapmacık ÅŸansını buldum . Hindistan birçok dine aile sahipliÄŸi yapmaktadır . En yaygın olanı nüfusunun %80'i ilen Hinduizm . Hinduizm Ä°slam dahi Hristiyanlıktan müteakiben dünyanın geniÅŸlik yaygın üçüncü dinidir . Bazı yöntem dahi anane bölgesel olarak, Nepal dahi BangladeÅŸ dahi yoÄŸun Hindu nüfusuna iye diÄŸer ülkeler dahi deÄŸiÅŸiklikler gösterebilmektedir . Hinduların dinlerinde binlerce tanrı vardır . Nerdeyse bilindik belirsizlik sıfatı ÅŸeye tek tanrı bulmuÅŸlardır . Ancak geniÅŸlik çok saygınlık ettikleri üç büyük Tanrı vardır . Bunlar; yaratıcı Brahma, gözetici Vishnu dahi bulunmayan alkar Shiva'dır . Bu Tanrılar,  Hindu Tanrı Üçlemesi Trimurti'yi oluÅŸturur . Bu üç ÅŸefaaddin dışında baÅŸlıca terbiyeli Sih, ZerdüÅŸt, Budist vs gibilerdir .   Hindistan’da kurumlar olayı artdil büyüklüğünde karmaşıktır özneyi öyle tek almanak x gün orada kalmakla olayı çözmeniz mümkün deÄŸildir . Sadece ÅŸunu söylemek isterim özneyi kimin ne dinden olduÄŸunun yaÅŸam kalitesine dağılmak bulunmayan gibidir . ÖrneÄŸin Hindistan topraklarında Hindu dininden tek insan, tek Müslüman, tek Sih ilen ÅŸerik iÅŸ kurabilmekte dahi yerde hiçbir ÅŸekilde yadırganmamaktadır . Camiler kiliseler dahi diÄŸer tapınaklar faaliyetlerini özgürce sürdürmektedir . Sosyal yaÅŸamda kadın cumhuriyetin ilanı ilen ön ipin ucunu kaçırmak çıkmaya baÅŸlamıştır . Yine yıpranmış sınıf sisteminin cumhuriyetle yasaklandığı ısrarla söylenmektedir: Ancak yıpranmış gerçeküstücülük dahi çoÄŸu bu korunduÄŸundan bahsedilmektedir . Sınıf  deÄŸiÅŸtirmek binmek çok zordur dahi tek bu adam kiÅŸisel sınıfından tek kiÅŸiyle izdivaç gerçekleÅŸtirmek durumundadır… Sari yalnız tek kumaşı vücuda sarmakla oluÅŸan ulusal kıyafetleridir . Kadınlar  baÅŸlık sınıfına göre cehizle zevç evcil geçmektedir . Son yıllarda gençler yerde tabuları henüz çok kırmaya baÅŸlamışsa bile geçerli hâl budur . Hindistan’a giriÅŸ gerçekleÅŸtirmek için geçerli tek geçiÅŸlik yanı sıra önceden vize almanız ÅŸarttır . Vize iÅŸlemini genel aÄŸ üzerinden hâl edebiliyorsunuz . Ancak bunun artdil büyüklüğünde bile emeksiz tek iÅŸlem olduÄŸunu söyleyemem . Form ‘da özneyi soruları yanıtlarken dudaklarınıza “  Ne yerde ya? Vazgeçtim gitmiyorum” cümlesi birkaç kez gelebilir . Bir dahi vize iÅŸleminizi seyahate çıkmazdan geniÅŸlik azot 21 gün önce baÅŸlatmanızda yarar vardır . Zira yanıt vermekte bitimi basamak yavaÅŸ davranıyorlar .  Benim seyahatim Mart ayı içinde gerçekleÅŸti . Türk Hava yolları ilen önce Nepal’in baÅŸkenti Katmandu’ya sekiz saatte ulaÅŸtık . Katmandu hakkındaki izlenimlerimi sonraya bırakıyorum . Ama mahallî tek davranış yolu ilen Katmandu’dan Himalaya’ları aÅŸarak Delhi’ye ulaÅŸmamızı hayatımın sonuna büyüklüğünde unutmayacağım tek gezi namına deÄŸerlendiriyorum . Zira dünyanın geniÅŸlik yüksek noktasının üzerinden geçmek dahi artdil zihin bunu duymak inanılmaz tek duyguydu . Hava alanında bürokratik iÅŸlemleri tamamladıktan müteakiben dışarda bizi muntazır mahallî rehberimiz etrafında toplandık . Rehber takım tarafından önceden hazırlanan çiçek gerdanlık boynumuza takılırken tek bu esrarengiz Hindistan gezimizin dahi baÅŸladığını devletçe hissettik…                                               DELHÄ°Daha önce gittiÄŸim onlarca yabancı ÅŸehir arasında, seyrüsefer karmaÅŸasını geniÅŸlik aÅŸkın hüküm sürdüÄŸü ÅŸehir namına Mısır’ın BaÅŸkenti Kahire’yi mı / mi aksi hâlde Tayland’ın merkezi Bangkok’u mı / mi altu sıraya yazmalıyım niteleyerek bütün tek tereddüt yaÅŸardım . Delhi’yi görünce  bu zeminde özneyi kararsızlığım bitti . Söz natürmort sıralamamın başına  Delhi’yi rakipsiz yerleÅŸtirdim . (Gerçi henüz Varanasi’yi görmemiÅŸtim . Ancak geniÅŸlik azından Varanasi’yi yaÅŸayana büyüklüğünde yerde zeminde tereddütsüz liderim Eski Delhi olmuÅŸtu . Eski Delhi gerçekten dahi tek karmaÅŸa kentiydi . Ne bisikletler hangi dahi küçük motosikletlerle katkı saÄŸlanan ulaşım trafikteki tıkanıklığı önlemekten uzaktı . EÄŸer kulaklarınız korna seslerine kısa zamanda alışmazsa yaÅŸanan seda kirliliÄŸi insanı delirtmeye yeterdi . Tabi sokaklarda başıboÅŸ isteÄŸince dolanan, iliÅŸilmez ineklerin bu katkısı bile çoktur . Ä°nekleri gerçekten kutsî tutuyorlar, dört “Anne” figüründen akraba namına algılıyorlardı . Ä°lk anne figürü Hindistan Toprakları, ikincisi Ganj Nehiri, üçüncüsü kendilerini doÄŸuran anneleri dahi dördüncüsü dahi yerde ineklerdi . Eski Delhi için keÅŸmekeÅŸ diyarı tanımlaması yaptık ya, bunu söylerken tek geniÅŸ anayol ilen ondan ayrılan Yeni Delhi için aynı ÅŸeyi söylemek açıkçası yanılgı onay . Eski Delhi’yi görmeden Yeni Delhi’ye gelseniz, çaÄŸdaÅŸ çok katlı binaları geniÅŸ caddeleri yeÅŸil parkları ilen tek Avrupa kentinde olduÄŸunuzu sana bilirsiniz .   GeniÅŸ bulvarlara iye yerde çaÄŸdaÅŸ kentte Atatürk’ün ismini saha tek meydanı görmenin bizi ayrıca heyecanlandırdığını söylemeden geçemeyeceÄŸim . Delhi, 19 milyona yanaÅŸan nüfus ilen Hindistan'ın Bombai’den ahir geniÅŸlik büyük yeni metropolü dür . Hindistan'ın kuzeyinde yapılan kazı bilimsel araÅŸtırmalara göre Yamuna Nehri'nin kıyısında baÄŸcıklı Delhi’de, MÖ 6 . yüzyıldan festekiz yaÅŸanmaktadır .  Babür Ä°mparatorluÄŸu döneminde geniÅŸlik muhteÅŸem devrini yaÅŸamıştır . Orta Asya’dan mevrut Babürler Hindistan tarihinin geniÅŸlik ihtiÅŸamlı Ä°mparatorluÄŸunu yerde topraklar üzerinde kurmuÅŸtur . Bizim tarihimizde Babür Ä°mparatorluÄŸunun Türk kökenli olduÄŸu belirtilir . Ne mevcut özneyi Hindistan’da bunlardan henüz çok MoÄŸol namına bahsedilmektedir . Tabi yerde konudaki tartışmayı tarihçilere bırakmakta yarayan vardır .   Ancak Babür Ä°mparatorlarının yüz yıl Hindistan’ın kuzeyi, Afganistan, Pakistan, BengladeÅŸ dahi Nepal’de hüküm sürdüÄŸünü yerde sürede Dünya tarihine muhteÅŸem asar verdiklerini, doÄŸrusu yerde gün yerde bölgelerde gezip görülecek Hindu dahi Sih tapınakları dışındaki belirsizlik sıfatı ÅŸeyin neredeyse artdil dönemden kaldığını rahatlıkla söyleyebilirim . Açık davranış camisi görünümünde özneyi 1193 dahi inÅŸa edilen Quvvet-ül Ä°slam Cami, bunun çabucak yanındaki devasa alem Kutup- Minar, 1648 yılında Åžah Cihan tarafından inÅŸa ettirilen Kızıl Kale dahi gene 1644 dahi Åžah Cihan tarafından yaptırılan edilen Jama Masjid bunların başında gelmektedir .  Bunların dışında günümüz teknolojisi yapılıp hizmete 1984 yılında açılan Bahai tapınağı Lotus Tapınağı , üzerinde zaman dünya savaşında ölen 70 1000 askerin isimlerinin yazılı olduÄŸu Hint Kapısı görülmeye deÄŸerdir .   Tabi özneyi Yeni Delhi’ye gelip dahi Raj Ghat’ı görüşme etmemek imkânsız . Hindistan’ın bağımsızlığını saÄŸlayan Mahatma Gandi’nin1944 yılında mutaassıp tek Hindu tarafından öldürülmesi üzerine, cesedi Hindu geleneklerine göre çocuk seversen beÅŸikte, koca seversen döşekte yakılmış dahi müteakiben külleri Ganj Nehri’ne dökülmüÅŸ, sonrasın bile çocuk seversen beÅŸikte, koca seversen döşekte onun anıt mezarı yapılmıştır . Son basamak gösteriÅŸsiz amma tek artdil büyüklüğünde bile anlamlı çoban yerde anıt mezarın geniÅŸlik çok görüşme saha yerlerden akraba olduÄŸunu rahatlıkla söyleyebilirim . “Gurudwara Bangla Sahip” isimli Sih Tapınağı bile görülmeden dönülmemesi mukteza yerlerdendir . Bu tapınağı görüşme ettiÄŸinizde Sih inançları hakkında tek nicelik düşünce sahibi husul ÅŸansını yakalamış olacağınızdan inanılır olunuz . Geceleri özellikle Yeni Delhi’de sürekli rakkas Bollywood Showlar mutlaka görülmeye deÄŸerdir . aşındırmak konusunda  tüm Hindistan seyahati süresince titiz olmamız babında önceden doÄŸrusu uyarılmıştık . Ancak görünen çevre kirliliÄŸi içinde aslında yerde uyarının gereksiz olduÄŸunu, böğüş sahibi tek insanın onay imkânsız tek yerden karnını doyuraya kalkmaması gerektiÄŸini çabucak anlarsınız . Biz dahi kaldığımız oteller dışında hiçbir bu karnımızı doyurmaya kalkmadık . Buna raÄŸmen aramızda, aşırı acılı curryli yemeklerden etkilenip omurgalılarda bozukluÄŸu geçirenler olmadı bile deÄŸil . Delhi iye olduÄŸu üniversitesiyle bölge de,  özellikle teknolojik yönde araÅŸtırmalar yaparak, özellikle yazılım alanında korkunç adımlar atılmasını saÄŸlamış, ülkenin yerde alanda dünya lideri olmasına katkı saÄŸlamıştır . Gerek yerde özelliÄŸi gerekse verdiÄŸi nitelikli tıp eÄŸitimi yüzünden çevre ülkeler dahil, tek çok ülkeden öÄŸrenci çekmektedir . Kültürü, Sosyal yaÅŸamı, Tarihi dahi yerde günü ilen çaÄŸdaÅŸ Hindistan’ın baÅŸkenti olmayı sürdürmektedir . Yarın:   Agra, Fatehpur Siktri .